Misbruik in mijn gemeente, wat nu?

Horen van (mogelijk) seksueel misbruik door een functionaris in de gemeente of parochie is een schok die hard aankomt. Tegelijkertijd vraagt het om handelen, op de een of andere manier moet er ‘iets’ gedaan worden, moet er iets gebeuren. Maar wat? En - minstens zo belangrijk - wat niet?

Leest u het ‘Protocol voor gemeenten die geconfronteerd worden met (seksueel) misbruik in pastorale en gezagsrelaties’ van de Protestantse Kerk. Of het eigen protocol van uw bij SMPR aangesloten kerkgenootschap. U vindt ze op de pagina ‘Kerkelijke protocollen en daderbeleid’.

Wanneer er sprake is van seksueel misbruik in een pastorale relatie zijn er onmiddellijk verschillende betrokkenen - en daarmee evenzoveel verschillende belangen. Neem contact op met SMPR als u niet weet wat te doen, of als u (meer) informatie of advies nodig heeft.

U kunt tevens de hulp van een gemeentebegeleider van SMPR inroepen. De gemeentebegeleider is deskundig in het hanteren van processen binnen groepen en organisaties en kent de mogelijke gevolgen van seksueel misbruik in een gemeente of parochie.

SMPR is bereikbaar via 030-3038590 of info@smpr.nl

Aandachtspunten

Wat wel te doen

• Realiseer u dat een beschuldiging geen feit is. Het is een beschuldiging, niets meer en niets minder.
• Realiseer u echter ook dat de meest onwaarschijnlijk lijkende beschuldigingen waarheid kunnen blijken.
• Maak onderscheid tussen een melding en een klacht. Een melding is niet meer dan een mededeling, waarop iemand (nog) geen actie verwacht. Een klacht is een formele handeling, waarop een juridisch traject volgt.
• Verwijs degene die u aanspreekt met een melding of klacht door naar het meldpunt van SMPR voor hulp en begeleiding. Daar wordt zij/hij in contact gebracht met een vertrouwenspersoon die kan helpen bij het verwerken van wat is gebeurd en die ook kan helpen bij de beslissing of, hoe en waar een klacht wordt ingediend.
• Verwijs klagende zo nodig door naar de bevoegde instanties zoals die aangegeven staan in het protocol van de Protestantse Kerk of in het eigen protocol van uw bij SMPR aangesloten kerkgenootschap.
• Realiseer u dat gebruik maken van de kwetsbaarheid van iemand binnen een professionele relatie strafbaar is volgens het Wetboek van Strafrecht. Seksueel misbruik in het pastoraat valt daar ook onder.
• Als een klacht is ingediend tegen de predikant, priester of kerkelijk werker, geef dan op het juiste moment de juiste informatie aan de gemeente. In ieder geval: kort, zakelijk, feitelijk.
• Houd er rekening mee dat iedereen in de gemeente op een of andere manier betrokkene is. Zorg dat alle betrokkenen adequate begeleiding krijgen.
• Zorg dat de verschillende betrokkenen (veronderstelde misbruikte, veronderstelde pleger, familieleden, andere gemeenteleden) door verschillende mensen begeleid worden.
• Zorg dat de begeleiders enige vorm van overleg met elkaar hebben.
• Schakel een externe deskundige in om de kerkenraad te begeleiden. SMPR heeft een pool van deskundige gemeentebegeleiders.
• Zeg als dat nodig is, dat u iets niet kunt. Soms is dat het meest professionele wat u doen kunt. Verwijs in zo’n geval wel door.
   

Wat niet te doen

• Bagatelliseren van het verhaal.
• Misbruik benoemen als ‘overspel’.
• Direct proberen te bemiddelen voordat voldoende duidelijk is wat er speelt.
• Te snel een klacht (doen) indienen, zonder er (voldoende) rekening mee te houden of klagende daar aan toe is.
• Klagende oproepen een klacht in te dienen teneinde de veiligheid in de gemeente te herstellen.
• Klagende oproepen een klacht in te dienen ter voorkoming van andere slachtoffers.
• De misbruikte oproepen te vergeven, los van erkenning van schuld of berouw van pleger.
• De misbruikte oproepen te vergeven voordat zij of hij het aangedane heeft verwerkt.
• De misbruikte verantwoordelijk stellen voor de rust in de gemeente.
• Als predikant/directe collega van beschuldigde de klagende begeleiden: u bent zelf betrokken bij zowel klager als aangeklaagde. Het is niet altijd professioneel om in te gaan op vragen om pastoraat.
• Te weinig informatie geven aan de gemeente, uit angst voor de gevolgen. Het risico is dat het omgekeerde gebeurt van wat u hoopt te bereiken: roddel en achterklap.
• Te veel informatie geven: de gemeente hoeft niet alle details te weten.